Het klimaat verandert. Hoe kunnen wij mee veranderen?
Klimaatverandering leidt tot meer overstromingen en droogte. En dat heeft grote gevolgen, die niet altijd te vermijden zijn. Het is dus van groot belang dat we ons snel beter leren aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Op 25 en 26 januari is Nederland gastland van de Climate Adaptation Summit (CAS 2021), waar wereldleiders samenwerken aan oplossingen om de wereld beter bestand te maken tegen klimaatverandering en extreem weer.
Tien procent van de wereldbevolking woont op een plek waar het risico op overstromingen door klimaatverandering steeds groter wordt. Schoon water om te drinken en voor landbouw wordt schaarser. En cruciale waterbronnen zoals rivierbekkens en meren worden kleiner en raken vervuild. Bijna de helft van de wereldbevolking (3,6 miljard mensen) heeft jaarlijks ten minste een maand te weinig water. In 2050 zullen dat maar liefst 5 miljard mensen zijn. Bovendien zal de toenemende strijd om schoon water tot conflicten en meer migratie leiden. En ook de waterbeheersystemen die we nu hebben zijn nog niet goed genoeg voorbereid op het klimaat van de toekomst.
Aanpassen aan het nieuwe klimaat
Door te verduurzamen kunnen we deze en andere gevolgen van klimaatverandering zoveel mogelijk beperken. Maar helemaal onvermijdelijk zijn ze helaas niet. Daarom moeten we ons op tijd aanpassen aan het nieuwe klimaat. Op de Climate Adaptation Summit, waar Nederland op 25 en 26 januari gastland van is, wordt daar hard aan gewerkt. ‘Op dit moment gaat er – terecht – veel aandacht naar de coronacrisis. Maar klimaatverandering gaat tegelijkertijd door en gaat steeds sneller’, vertelt CAS-directeur Mathilda Buijtendijk. ‘We hebben geen tijd om af te wachten. We moeten het nú op de politieke agenda zetten.’
Op de Climate Adapation Summit komen regeringen, bedrijfsleiders, non-profitorganisaties, academici en nog veel meer mensen van over de hele wereld online samen. Zoals minister-president Mark Rutte, secretaris-generaal van de Verenigde Naties Ban Ki‑moon, de Franse president Emmanuel Macron, de minister-president van het Verenigd Koninkrijk Boris Johnson en Duitse bondskanselier Angela Merkel. Maar de conferentie is – zolang er plekken zijn – voor iedereen toegankelijk. Via de website van CAS 2021 kun je je gratis aanmelden.
Sessies over heel de wereld
CAS 2021 bestaat uit verschillende onderdelen, die elkaar aanvullen. Veel van deze sessies worden vanuit drie Nederlandse studio’s live uitgezonden, maar er vinden een etmaal lang over heel de wereld sessies plaats. Deze gaan bijvoorbeeld over water, klimaatadaptatie in Afrika, veerkrachtige steden, infrastructuur, landbouw en voedselzekerheid en op de natuur gebaseerde oplossingen. ‘We willen vanuit Nederland laten zien dat aanpassen aan klimaatverandering kán. Wij passen ons bijvoorbeeld altijd al aan met een hoge zeespiegel en veel water. We passen ons aan het veranderende klimaat aan. Maar dat doen we zeker niet alleen. In heel de wereld is er veel interesse voor klimaatadaptatie. In Afrika en Azië is er grote behoefte aan adaptatie omdat de gevolgen van klimaatverandering juist daar heel goed merkbaar zijn. Daar zie je bijvoorbeeld ook dat de landbouw zich aanpast aan de warmere temperaturen, door nieuwe zadensoorten te gebruiken.’
Adaptation Action Agenda
Op CAS 2021 wordt ook de Adaptation Action Agenda gelanceerd. Deze actie-agenda moet klimaatadaptatie versnellen door richting te geven aan de manier waarop we eraan samenwerken. In de agenda staan actiepunten voor de komende 10 jaar, waarmee we de wereld beter bestand kunnen maken tegen klimaatverandering en extreem weer. Tijdens de CAS 2021 geven de deelnemers vorm aan de Agenda door tientallen gezamenlijke initiatieven te lanceren, die laten zien hoe effectief adaptatie-oplossingen kunnen zijn.
‘We willen voorbij alle mooie woorden tot actie komen. En dan niet alleen actie van de overheid, maar van iedereen. Er zijn al veel lokale voorbeelden van klimaatadaptatie. Die willen we bij elkaar brengen op de Summit. We richten daarom ook een online kennisuitwisselingsplatform in, dat op de Summit gelanceerd wordt. In Indonesië leggen ze mangrovebossen aan ter bescherming tegen overstromingen Zou dat in West-Afrika niet ook kunnen? We willen die voorbeelden delen én er geld voor vrijmaken. Want adaptatie is niet goedkoop. Maar het is een stuk goedkoper dan achteraf de klimaatschade oplossen.’
Youth for Climate Adaptation
De top wordt voorafgegaan door allerlei activiteiten in Groningen en Rotterdam, gaststeden van het Global Center on Adaptation dat in 2018 op initiatief van minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) in Nederland is gevestigd. Tijdens de Youth for Climate Adaptation Conference op 22 januari in Groningen komen jongeren van over de hele wereld (online) samen op een interactief festival vol workshops, speeches en activiteiten. Samen werken ze aan een wereldwijde Actie Agenda die ze zullen aanbieden tijdens de opening van CAS 2021 op 25 januari. ‘Échte aanpassingen doe je niet in twee jaar. Dat kost generaties. Daarom kunnen jongeren hierbij zo’n belangrijke rol spelen.’
Ook vanuit Rotterdam wordt een bijdrage geleverd aan de opening van CAS 2021. Op initiatief van Rotterdam komen op 25 januari burgemeesters van over de hele wereld online bij elkaar om te spreken over de klimaatproblematiek in hun steden, voorgezeten door burgemeester Aboutaleb van Rotterdam.
Meedoen aan CAS 2021
Ook meedoen aan CAS 2021? Je kunt je registreren op de website van de Climate Adaptation Summit. Geen plekje kunnen bemachtigen? Op het YouTube-account van CAS 2021 kun je na afloop alle sessies terugkijken. Voor de Youth for Climate Adaptation Conference kun je je hier aanmelden. Beide conferenties hebben Engels als voertaal.
Thuis aan de slag met klimaatadaptatie
Tijdens CAS 2021 wordt wereldwijd gezocht naar klimaatadaptieve oplossingen. Maar je kunt ook zelf dichtbij huis beginnen. Om je op droogte of meer neerslag voor te bereiden, kun je in en om je huis aanpassingen doen. Je kunt bijvoorbeeld:
- Een groene tuin aanleggen.
Een groene tuin werkt verkoelend in periodes van hitte. Dankzij groene bodembedekking houd je de aarde vochtiger in periodes van droger. En in periodes dat het veel regent, loopt het water makkelijker weg in de grond. Dus: tegel eruit, groen erin! - Regenwater opvangen
Als je de regenpijp van je dak of terras afkoppelt van het riool, kun je regenwater opvangen in een regenton. Zo verminder je wateroverlast als het veel regent. Daarnaast loopt het regenwater niet het riool in, waardoor het niet onnodig wordt gezuiverd. En je kunt het opgeslagen water gebruiken voor je tuin als het weer een tijdje wat droger is. - Een groen dak aanleggen
Een groen dak is een dak dat bedekt is met planten. Dat werkt verkoelend als het heet is, waardoor de temperatuur in je huis prettiger blijft. Bovendien kan een groen dak ongeveer 50% van het regenwater opnemen en weer afgeven in de atmosfeer. - De tuin verstandig sproeien
Je wilt niet dat je planten doodgaan als het droog is, dus is het verleidelijk om ze vaker te sproeien. Sproei liever eens per week wat langer, dan elke dag een korte periode. En geef ze het liefst ’s ochtends water. Dan schijnt de zon nog niet zo fel en verdampt het water minder snel, waardoor de planten meer tijd hebben om het op te nemen.