Wat kun jij doen op hete dagen?

Het belooft de komende dagen tropisch warm te worden, met vandaag in het hele land zelfs temperaturen van boven de 30 graden. Gelukkig zijn er veel dingen die je kunt doen om beter om te gaan met die extreme hitte. Met een paar kleine aanpassingen kun je al een verschil maken. In dit artikel geven we je een aantal tips.

Vol strand bij kijkduin
Beeld: Tineke Dijkstra

Door het veranderende klimaat krijgen we steeds vaker te maken met hittegolven en broeierige nachten. Dat bleek overduidelijk in de afgelopen zomers. Zo was 2018, volgens het KNMI, de warmste zomer in minimaal drie eeuwen met maar liefst twee hittegolven. Vóór 1975 was een hittegolf een zeldzaam verschijnsel. Sinds de metingen zijn gestart vond meer dan de helft van het aantal hittegolven plaats in de afgelopen 28 jaar.

Gevaren

Lange, warme perioden kunnen schadelijk zijn voor je gezondheid. Hitte kan erg gevaarlijk zijn, vooral voor ouderen, jonge kinderen en mensen met een kwetsbare gezondheid. Maar ook gezonde mensen kunnen last krijgen van de warmte. Het is daarom belangrijk dat je voldoende drinkt en je woning en werkplek koel houdt.

Vooral in de stad slaat hittestress steeds vaker toe. Hittestress komt voor als de gevoelstemperatuur meerdere dagen achter elkaar erg hoog is. Als je last hebt van hittestress kun je je moeilijker concentreren, krijg je sneller hoofdpijn en word je eerder moe of duizelig.

Door warme nachten kunnen mensen vaak ook minder goed slapen, waardoor ze minder alert zijn, de arbeidsproductiviteit minder wordt en mensen zelfs agressief kunnen worden. Hittestress kan in milde en ernstige vorm voorkomen en kan uiteindelijke zelfs leiden tot een hitteberoerte. Op de website van het Rode Kruis vind je de symptomen van zo’n hitteberoerte.

Bomen en planten houden de stad koel en kunnen zelfs levens redden. Tegelijkertijd kan hitte ook schadelijk zijn voor de natuur. Net als voor transport- en elektriciteitsnetwerken. Denk maar aan smeltend asfalt, uitzettende tramrails en aan de bruggen die we zomers natspuiten, omdat ze anders niet meer open of dicht kunnen. Ook kunnen er stroomstoringen ontstaan door een grote hoeveelheid airco’s en koelsystemen.  

Mindmap hitte
Beeld: Klimaatadaptatie Nederland

Hoe bescherm je jezelf?

Er zijn verschillende dingen die je kunt doen om jezelf te beschermen bij extreme hitte. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je genoeg water drinkt. Het is belangrijk om altijd water bij je te hebben, en anders kun je terecht bij een van de vele drinkwatertappunten in Nederland.

Daarnaast is het goed om je lichaam zo koel mogelijk te houden bij hoge temperaturen. Kies voor lichte, loszittende kleding en draag een hoed of pet. Ook kun je je polsen onder een koude kraan houden of een voetenbadje nemen. Blijf daarnaast zo veel mogelijk in de schaduw en probeer zware inspanningen voor een later (koeler) moment te bewaren. Ook is het natuurlijk belangrijk om je goed in te smeren.

Je woning koel houden kan op verschillende manieren. Zorg voor schaduw rondom het huis, bijvoorbeeld met bomen, parasols of schaduwdoeken. Gebruik zoveel mogelijk zonwering, want de meeste warmte komt via de zon op je ramen binnen. Zet de zonwering aan de buitenkant van je huis (zoals een zonnescherm, luifel of blindering) omlaag voordat de zon erop schijnt.

Ook kun je de temperatuur in je huis verlagen door ramen en deuren tegen over elkaar open te zetten. Doe dit alleen als het buiten koeler is dan binnen, dus vooral ‘s nachts. Zorg dat de koele lucht zich kan verplaatsen, bijvoorbeeld met een ventilator.

Amsterdam Weerproof en GGD Amsterdam hebben een hitteplan uitgebracht met handige tips, deze vind je hier.

Tegels wippen

Met meer groen in de tuin en de straat wordt de overlast die door klimaatverandering wordt veroorzaakt beperkt. Denk hierbij aan hitte(golven) en extreme droogte, maar ook aan wateroverlast door piekbuien.

Een tegeltuin wordt vaak aanzienlijk warmer dan een tuin met bomen, gras en andere beplanting. Dit komt doordat de harde oppervlakken van de tegels warmte vasthouden en uitstralen, terwijl groene oppervlakken zoals gras en planten koeler zijn omdat ze water verdampen door het proces van transpiratie.

Meer groen is daarnaast ook nog eens heel goed voor de biodiversiteit en levert een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid voor vogels, vlinders, bijen en andere beestjes in de tuin. Tijdens het NK Tegelwippen gaan gemeenten in het hele land de strijd met elkaar aan om zoveel mogelijk tegels te vervangen door groen.

Een aantal jaar geleden is de campagne Een groener Nederland begint in je eigen tuin van start gegaan. Met die campagne proberen verschillende partners, verzameld in de groene coalitie, inwoners en gemeenten te helpen waar mogelijk te vergroenen. Op de website vind je allerlei handige informatie.

Meer weten?

Wil je meer informatie over wat je kunt doen om zo goed mogelijk om te gaan met extreme hitte? Op de website van Klimaatadaptie Nederland vind je veel informatie en tips, maar ook verschillende soorten hittekaarten.