Gezond water is van levensbelang als bron van leven voor mens en natuur. Mensen gebruiken het als drinkwater, voor recreatie, scheepvaart, landbouw en proceswater voor de industrie. Voor planten en dieren die in het water leven, is het de natuurlijke omgeving.
Hoe wordt het water in Nederland schoongemaakt?
Gelukkig is ons water schoon. Maar dat gaat niet vanzelf. Waar blijft eigenlijk het water dat jij door de wc spoelt? En hoe zorgen we ervoor dat ook vissen en planten schoon water hebben om in te leven?
(Een jonge vrouw loopt naar een wasbak. Beeldtekst: 7 liter water per minuut. De vrouw voor de spiegel:)
STEVIGE MUZIEK
Goeiemorgen.
(Ze kijkt slaperig en pakt een tube tandpasta en een tandenborstel.)
Water gebruiken we allemaal, elke dag.
(Ze loopt het toilet in.)
(Wist jij dat we per persoon elke dag gemiddeld zo'n 130 liter afvalwater produceren? Dat gaat dan om toiletwater...)
(Ze trekt de wc door.)
Water dat je gebruikt bij het tandenpoetsen. Douchen.
In de keuken. En nog veel meer.
(Beeldtekst: Saar's gemiddeld waterverbruik. Ze stapt de deur uit. De buurman wast z'n auto.)
DE STEVIGE MUZIEK SPEELT VERDER
SAAR: Al dat water, maar ook het water uit dakgoten, straten, fabrieken en bedrijven komt uiteindelijk allemaal terecht in het riool.
(Saar rijdt de straat uit. Links op de weg staat de beeldtekst: vuilwaterriool, rechts staat: regenriool.)
DE STEVIGE MUZIEK SPEELT VERDER
Hier links en rechts van mij liggen enorme buizen.
En via die buizen komt al het water uit het riool terecht bij een zogeheten afvalwaterzuiveringsinstallatie ofwel AWZI.
Het water dat hier binnenkomt, is vies en ongezond. Er zit echt van alles in.
Natuurlijk poep en pies, maar ook zeepresten, haar, zand toiletpapier, kots, voedselresten... Nou, dit dus allemaal.
Een hele hoop troep dus, en dat moet eruit.
Allereerst worden alle grote dingen uit het water gehaald en dat zijn meestal dingen die sowieso niet in afvalwater thuishoren zoals luiers, speelgoed, lege blikjes en andere grote dingen.
Alles groter dan een doperwtje wordt met zogeheten staproosters uit het water gehaald en verzameld.
Nu is al het grote vuil verwijderd uit het afvalwater maar schoon is het nog lang niet want de meeste viezigheid zit in hele kleine deeltjes.
Het afvalwater zit gedurende vier tot zes uur in deze tanks.
De zwaardere deeltjes als poep, groente- en fruitresten die zinken naar de bodem terwijl de lichtere deeltjes als vet en olie juist omhoog komen drijven.
Met de veegarm aan de bovenkant worden alle lichte deeltjes afgeroomd en deze deeltjes worden naar de slibgisting gebracht.
Alles wat naar de bodem zinkt, noemen we slib.
Al het water, dat inmiddels al wat schoner is door het bezinken stroomt over de rand van de tank, klaar voor de volgende stap in het proces.
Hier, in dit bruine, borrelende water, leven miljarden en miljarden bacteriën het zogeheten 'actief slib'.
Deze hele kleine beestjes, onzichtbaar voor het blote oog, hebben honger en gelukkig lusten ze niets liever dan het organische vuil dat in poep en pies zit.
Om het actief slib te scheiden van het gereinigde water wordt het naar de nabezinktanks gebracht en dit is de laatste stap in het reinigingsproces.
In deze tanks gebeurt eigenlijk hetzelfde als in een voorbezinktank.
Het actief slib zakt langzaam naar de bodem en boven in de tank blijft schoon water over.
Het water is gezuiverd en komt via dit pompstation weer terug in de natuur.
Dat kan zijn in een kanaal of in een meer of in zee afhankelijk van waar de AWZI in Nederland staat.
De volgende keer dat je iets door de wc spoelt weet je precies waar het terechtkomt.
Het systeem werkt goed, maar gooi nou niet álles in het riool want dan maak je het ze hier een stuk makkelijker.
(Beeldtekst: Wat wel: poep, plas, wc-papier. Wat zeker niet: frituurvet, tampons, condooms, vezeldoekjes, inlegkruisjes. De logo's van diverse waterschappen.)
DE STEVIGE MUZIEK SPEELT VERDER EN STOPT DAN